De term metanoia werd door psychiater Carl Gustav Jung geïntroduceerd om te beschrijven wat er gebeurt wanneer de psyche zichzelf herstelt na bijvoorbeeld een depressie of burn-out. Jung zag dat als een poging van het onbewuste om een nieuw evenwicht te vinden. Als dit herstelproces slaagt, ontstaat een dieper inzicht en een meer complete persoonlijkheid.
Psychotherapeuten gebruiken metanoia om te verwijzen naar het keerpunt waarop een cliënt zijn oude overtuigingen loslaat en zichzelf vanuit een nieuw perspectief ziet. Een innerlijk kantelpunt dat bijvoorbeeld volgt op de erkenning van verdriet, schaamte of schuld.
Spiritueel gezien is metanoia het moment waarop het hart besluit niet langer te leven vanuit angst, maar vanuit waarheid. Het is verwant aan een innerlijke bekering of ontwaken. Het boeddhisme noemt dat bodhi, het diep beseffen van de oorzaken van lijden en de bewuste keuze om anders te leven.
Metanoia in het christendom is je afkeren van onwaarheid en terugkeren naar liefde, eenvoud en waarheid. In de islam heeft metanoia een parallel in tawba (terugkeer): het innerlijke proces van berouw, inzicht en vernieuwing waarbij de mens terugkeert naar zijn ware pad en naar God.
Begin je dag beter met de Dagelijkse Gedachte. In je e-mail of in de app. Kijk op www.dagelijksegedachte.nl