EMDR is de afkorting van Eye Movement Desensitization and Reprocessing. De behandelaar beweegt zijn hand op ongeveer 30 centimeter van het gezicht van de cliënt snel heen en weer. De cliënt volgt de hand met de ogen en maakt zo dus snelle oogbewegingen. Een andere methode is het gebruik van een koptelefoon waarbij geluidsignalen heen en weer gaan.
De behandeling wordt voornamelijk toegepast bij PTSS, post traumatische stress stoornis. De behandelaar vraagt om de traumatische gebeurtenis voor de geest te halen en past tegelijkertijd de snelle handbeweging toe. Door dit verschillende malen te herhalen, wordt het slachtoffer ongevoeliger voor het trauma.
De precieze werking van EMDR is nog niet volledig begrepen. Een veelvoorkomende hypothese is bilaterale stimulatie. De aandacht van de persoon wordt heen en weer bewogen tussen twee kanten of kanalen. Het idee is dat deze heen-en-weer-beweging helpt bij het verwerken van emotionele ervaringen en het creëren van nieuwe verbindingen in de hersenen.